Elektrik Altyapı Sistemleri
Elektrik, doğada, serbest ortamda bulunan çok sayıda elektronun bir yerde birikmesiyle ya da bir yerden başka yere hareket etmesiyle oluşan enerji biçimidir. Diğer bir ifadeyle, maddenin elektron, pozitron, proton vb. parçacıklarının hareketleriyle ortaya çıkan enerji türü de diyebiliriz.
Elektrik, demir bakır gibi bir iletken telin manyetik bir alan içerisinde hareket ettirilmesi ile üretilir. Statik ve Dinamik olarak ikiye ayırabileciğimiz elektriğin kontrollü üretimi, jeneratör vb. düzeneklerle gerçekleştirilir.
Jeneratör, elektrik akımı üreten iletkenler düzeneğidir ve büyük miktarda elektrik enerjisi üretilmesi gerektiğinde, bu düzeneklerin hareketli ünitesini döndürecek büyük güç santrallerine ihtiyaç duyulur. Bu güç santrallerini;
Hidro Santraller: Barajlı, Nehir, Irmak, Göl
Termik Santraller: Taş kömürü, doğal gaz, linyit, nafta, fueloil, motorin
Nükleer Santraller: Uranium, Toryum,
Doğal Enerji Santralleri: Rüzgâr, güneş, jeotermal, biokütle, hidrojen vb.
başlıkları altında toplayabiliriz.
Üretilen elektrik enerjisinin genel kullanım alanlarını;
Elektrikli tren, tramvay, troleybüs gibi ulaştırma araçları,
Fabrikalarda, atölyelerde ve diğer endüstri kollarında kullanılan torna, freze, matkap, pres, taşlama tezgahlarını döndüren motorlar,
İş yerleri, evler ve caddelerin aydınlatılması,
Mutfak fırınları, Buzdolapları, çamaşır makineleri, elektrik sobaları, sanayi tipi elektrik ocakları ve fırınları,
Bakır, alüminyum vb. metallerin arıtılması ve diğer metallerin elde edilmesinde,
Telli, telsiz telgraf, telefon, radyo, televizyon gibi haberleşme araçları
olarak belirtebiliriz. Elektrik enerjisine ihtiyaç duyan bu sistemler, bu ihtiyacını şebeke dediğimiz sistem üzerinden alır. Aynı, anma gerilimli birbirine bağlı elektrik tesislerinin tümüne şebeke denir ve iletim ve dağıtım şebekeleri olarak ikiye aytrılır .
Şebeke Çeşitleri
Alçak Gerilim Şebekeleri (1-1000 Volt arası )
Orta Gerilim Şebekeleri (1kV- 35kV arası )
Yüksek Gerilim Şebekeleri (35 kV – 154 kV arası )
Çok Yüksek Gerilim Şebekeleri (154 kV’dan fazla) şeklinde sıralanabilir..