Kartlı geçiş sistemleri, basitçe, kişilere verdiğiniz bir kart ve bu kartı okuyarak kişinin/çalışanın/misafirin/aracın giriş, çıkış saatlerini kaydeden, ilgili kapı/bariyer/turnikenin açılmasını/kapanmasını sağlayan bir okuyucu sistemidir.
Kartlı geçiş sistemlerinde, kişinin okuttuğu kart neticesinde
Kartlı geçiş sistemleri vasıtasıyla belirli bir mahale giriş ve çıkışlar kontrol altına alınabileceği gibi girişten sonra belirli bölümlere belirli şahısların girişine izin verilip verilmeyerek herkezin sadece kendi izinli olduğu alanda dolaşması sağlanabilir. Gizli bölümlere yetkisiz kişilerin girişlerinin önüne geçilebilir.
Günümüzde kartlı geçiş Kontrol sistemlerinde çok farklı yöntemler kullanılmaktadır.
Geçiş Kontrol Sistemi Proximity diye tabir edilen, içerisinde elektronik olarak bir kimlik bilgisi barındıran kartlarla yapılabileceği gibi daha profesyonel çözümler olan biyometrik sistemlerle de geçiş kontrolü sağlanabilmektedir.(Parmak İzi Tanıma Sistemleri,,İris ve Retina Tanıma Sistemleri,Yüz Tanıma Sistemleri)Sistem Nelerden Oluşur? Maliyet Kalemleri Nelerdir?
Kartlı geçiş Kontrol Sistemlerinde kullanılar parçalar ve olası maliyet kalemlerine değinecek olursak:
1-Kart Okuyucu:
Kart Okuyucu(Reader) lar Proxmity kartları okuyan Cihazlardır.Eğer kart Okuyucuya okutulan kart Access Kontrol Sistemine tanıtılmış bir kart ise ve o karta yetki verilmiş ise kart okuyucu kartı okur ve kontrol ettiği kapıyı,turnikeyi ,bariyeri vb.giriş cihazlarının açılmasını sağlar.
Eğer bir kapının hem giriş hem de çıkışında kart ile açılması isteniyor ise kapı başına iki adet kart okuyucu kullanılmalıdır.
Kart okuyucular, kapıya yakın bir yere monte edilirler ve LIYCY tabir edilen zayıf akım kabloları ile bir sonraki maddede anlatılan panellere bağlanırlar. Bu kablolar ile kart okuyucuların enerji beslemesi ve okunan sinyalin panele iletimi sağlanır. Direkt bilgisayar ağı (TCP/IP) vasıtası ile merkezi yönetim yazılımı ile haberleşenleri de mevcuttur. IP destekli bu okuyucular bir aşağıda anılan kartlı geçiş sistemi paneli ihtiyacını ortadan kaldırır.
Tüm bu kablolamanın maliyeti, mesafeye bağlı olarak değişkenlik gösterebilir.
Kartlara ilişkin bir diğer maliyet kalemi de baskı maliyetidir. Kartların üzerine personel bilgilerinin basımı için özel yazıcılar kullanılmaktadır.
Kart kayıpları, sürekli kart maliyeti, baskı maliyeti anlamına gelebilir.
Kartlar elden ele dolaşabilir. Bu nedenle parmak izi sistemleri kadar güvenli değillerdir.
2-Kartlı Geçiş Sistemi Paneli:
Kapılara, bariyerlere, turnikelere vb monte edilen kart okuyucuların kablolarla bağlandıkları elektronik kartlar/panellerdir. Sistemin beyni konumundadırlar. Kart bilgilerini, kullanıcı bilgilerini hafızalarında tutabilir, yangın kontrol paneli, alarm sistemi gibi pekçok yerden kapıları açmak üzere tetik alabilir ve siren, ışıldak vb gibi pek çok bileşene tetik verebilirler.
Piyasada pek çok marka ve modeli bulunmaktadır. 4’lü, 8’li ve 16’lı şeklinde tabir edilen modelleri mevcuttur. Burada belirtilen rakamlar, panele bağlanabilecek kart okuyucu sayısını göstermektedir. Örneğin 4 adet kapının hem giriş hem de çıkışlarında kart okuyucu kullanılacak ise, toplam 8 adet kart okuyucu kullanılacağından 8’li panel tercih edilmelidir.
Kartlı geçiş kontrol sistemi panellerinde genellikle birçok panel peşi sıra bağlanarak yüzlerce kart okuyucudan oluşan sistemler kurulabilir.
Panel tercihi yaparken, iletişim hızı, panel üzerindeki işlemci, kayıt altına alabildiği olay sayısı, bellek büyüklüğü, korumalı tasarımı, üzerinde pil barındırıp barındırmadığı, giriş ve çıkış modüllerinin sağlamlığı göz önüne alınmalıdır. Merdiven altı tabir edilen çok ucuz ürünler kullanmak yatırımınızın kısa sürede çöpe dönmesine neden olabilir.
Panellerin ve kart okuyucularının enerji kesintilerine karşı UPS ile bslenmesi ve enerji giriş ve dağıtım noktalarında 7/24 çalışacak aygıtlar olmalarından dolayı endüstriyel tipte adaptör kullanılması gerekmektedir.
3-Merkezi Kontrol yazılımı:
Proximity kartların tanıtıldığı veya biyometrik olarak kişinin belirli biyometrisinin (parmak izi, göz tanıma vb) tanımlandığı,kişilere yetkilerin atandığı (kim hangi kapıdan ne zaman geçebilir gibi) ,kimlerin hangi kapılardan geçtiği hangi kapıdan çıkış yaptığının takip edildiği sistemin yazılım kısmıdır.
Kartlı geçiş kontrol sistemi yazılımı ile geçiş kontrolüne ait birçok raporlama alınabilir ve kontrol yapılabilir. Binanın içinde olan kişiler, dışarda olan kişiler, kimin hangi noktada olduğu, mesaiye geç gelenler, erken çıkanlar vb. Bu veriler kullanılarak maaş hesaplamaları yapılabilir, öğrenci kartlı girişleri, yurt giriş sistemleri, site, okul giriş çıkışları, kantin yemekhane kontrolleri yapılabilir.
4-Acil Durum Butonu:
Acil durumlarda,elektrikler kesildiğinde veya Elektrikli Kapı Kilitlerinde herhangibir arıza meydana geldiğinde insanların içerde mahsur kalmasını önlemek maksadıyla kapının yanında bulur ve camlıdır. Acil Durumda cam kırılıp butona basılarak bağlı olduğu kapının serbest kalması sağlanabilir.
5-Elektrikli Kilit:
Kartlı geçiş sistemlerinde belirli bir bölgeye giriş çıkış kapılarının Geçiş kontrol sistemi ile kontrol edilmesini sağlamak için kapılara normal kilit yerine takılan elektrikli kilit mekanizmalarıdır.İki Farklı çeşitte Kilit Bulunmaktadır.
a)Elektrikli Kilit(Strike)
b)Manyetik Kilit
Kartlı Geçiş Sistemi Maliyet kalemlerini kabaca sıralayacak olursak:
Kart maliyeti (Kartın kalitesine ve güvenlik özelliklerine göre değişir), kart baskı maliyeti, kayıp kart maliyeti, kart okuyucu maliyeti, kart okuyucu panel maliyeti, kart okuyucular ile paneller arasında çekilecek kablo maliyeti, panelleri besleyecek olan adaptör ve ups maliyeti, panelleri merkezi yazılım ile konuşturacak ağ kablosu ve kablolama maliyeti, merkezi yazılım ve raporlama maliyeti (sunucu, işletim sistemi, veritabanı lisansı + merkezi yazılım ve modüllerinin maliyeti), Yıllık bakım maliyeti, acil durum butonu maliyeti, elektrikli kilit maliyeti.
ÖZET
Kartlı geçiş sistemleri son derece etkin güvenlik ve kontrol sistemleridir. Özellikle ziyaretçi kontrolünde vaz geçilmez unsurlardır. Ancak pek çok bileşenden oluşan bu sistemler parmak izi kontrolü kadar güvenlik sağlamadıkları gibi, parmak izli sistemler kadar verimli de değillerdir.
Özellikle fabrika, yurt, üniversite kampüsü, hastane gibi ortamların kartlı geçiş sistemleri ile donatılması gerek güvenliği, gerekse verimliliği arttırıcı unsurlardandır.